Thế giới đang chứng kiến sự phát triển nhanh chóng của châu Âu trong ngành dịch vụ đường sắt cao tốc, với sự ra đời của những con tàu chạy nhanh nhất thế giới xuyên lục địa như AGV Italo hay Velaro E. Bombardier’s Frecciaross 1000 có thể đạt đến tốc độ 400 km/h. Dưới đây là 10 con tàu nhanh nhất châu Âu do trang Railway – Technology bình chọn.

1. AGV Italo (Automotrice Grande Vitesse Italo)
Đây là con tàu đầu tiên trong dòng tàu cao tốc AGV, hiện đang là con tàu chạy nhanh nhất châu Âu và đứng thứ ba trên thế giới. Tuy nhiên, vị trí của AGV Italo sẽ không còn giữ vững cho đến năm 2015 khi có sự xuất hiện của tàu Frecciarossa 1000’s (V300ZEFIRO or ETR 1000).

AGV Italo đạt tốc độ 574,8 km/h trong quá trình chạy thử nghiệm ở Đông Âu vào tháng 4/2007, tuy nhiên trong thực tế con tàu chỉ chạy ở mức 300 km/h.

Được đưa vào sử dụng tháng 4/2012, AGV Italo được xem là con tàu hiện đại nhất châu Âu tại thời điểm đó, với 98% các bộ phận chi tiết có thể được thay thế, chi phí bảo dưỡng và mức sử dụng nhiên liệu tiết kiệm 15% so với các con tàu khác.

AGV Italo được thiết kế bởi Alstom và hiện đang được vận hành bởi hãng Nuovo Trasporto Viaggiatori. Hai hãng này đã ký kết hợp đồng với điều kiện Alstom sẽ cung cấp 25 đội tàu trong hơn 30 năm. Con tàu thứ 11 hoạt động trên tuyến đường chạy qua biên giới các thành phố Napoli – Roma – Firenze – Bologna – Milano.

2. Siemens Velaro E/ AVS 103
Siemens Velaro E, hay được biết đến là AVS 103 ở Tây Ban Nha, là tàu chạy nhanh thứ hai ở châu Âu và nhanh thứ 4 trên thế giới. Thiết kế con tàu được phát triển dựa trên tàu ICE 3 của Deutsche Bahn.

Siemens Velaro E đạt tốc độ trung bình 250 km/h, nhỏ hơn nhiều so với tốc độ chạy thử nghiệm tại Madrid – Barcelona là 403,7 km/h vào năm 2006. Cũng trong cùng năm đó, con tàu được đưa vào sử dụng trên các tuyến đường có điều kiện khắc nghiệt băng và tuyết nhiều.

Con tàu do hãng Siamens sản xuất tại nhà máy Krefeld – Uerdingen ở Đức. Hiện con tàu đang được vận hành bởi Spanish National Railways Renfe tại Tây Ban Nha. Siamens chịu trách nhiệm cung cấp 26 đội tàu cho Renfe theo hợp đồng đã ký kết vào năm 2001 và 2005.

3. Talgo 350 (T350)
Talgo 350, là tàu nhanh thứ ba ở châu Âu và đứng thứ năm trên thế giới với 46 con tàu hoạt động trên khắp đất nước Tây Ban Nha. Talgo 350 đạt tốc độ 350 km/h, xấp xỉ với tốc độ chạy thử nghiệm là 360 km/h.

Talgo 350 chính thức hoạt động vào năm 2005, chạy qua các thành phố Madrid – Zaragoza – Lleida trên hệ thống đường sắt Madrid – Barcelona ở Tây Ban Nha.

Con tàu hiện đang được vận hành bởi Patentes Talgo. Dưới sự hợp tác của hai hãng sản xuất Patentes Talgo và Bombardier Transportation, Talgo 350 gồm hai phần với mỗi phần là 12 toa xe được lắp đặt hệ thống nghiêng. Đầu tàu và đuôi tàu được thiết kế đặc biệt nhằm hạn chế áp lực của khí động lực học.

4. ICE 3
ICE 3 là con tàu được cải tiến của Intercity Express Trains của Deutsche Bahn. Đây là con tàu chạy nhanh thứ tư tại châu Âu với tốc độ 330 km/h. ICE 3 ra đời đưới sự hợp tác sản xuất hai hãng Bombardier và Siemens, hiện đang hoạt động dưới sự kiểm soát của Deutsche Bahn và Nederlandse Spoorwegen.

Giống như những con tàu khác của Intercity Express Trains, ICE 3 được thiết kế bởi Alexander Neumeiste và được giới thiệu vào năm 1999. ICE 3 gồm 8 toa có thân làm từ nhôm. Một nửa các trục xoay của con tàu được vận hành chạy, và các thiết bị kéo liên quan được lắp đặt dưới sàn xuyên suốt chiều dài con tàu. ICE 3 tích hợp các giá chuyển hướng và các bộ phận bọc nệm nhằm bảo vệ các đĩa phanh và ổ trục, giảm đi 10% lực ma sát so với thông thường.

5. SNCF TGV
Nằm dưới sự vận hành của hãng SNCF, Train à Grande Vitesse (TGV) là con tàu nhanh thứ năm tại châu Âu. Con tàu nằm trong loạt sản phẩm gồm: Duplex, Euroduplex, Réseau, POS và 2N2, đã được giới thiệu vào năm 1981, có cùng tốc độ là 320 km/h. Tàu TGV được gán cho cái tên V150, đã phá vỡ tốc độ của những con tàu thông thường với mức 574,8 km/h.

Loạt tàu TGV được sản xuất dưới sự hợp tác của Alstom và Bombardier. Hiện châu Âu đang vận hành các con tàu 550 TGV phục vụ cho 230 điểm đến. Tàu TGV Euroduplex do hãng Alstom sản xuất, phiên bản thứ ba của dòng TGV Duplex, là con tàu duy nhất được trang bị các thiết bị phát tín hiệu kết nối với toàn bộ hệ thống đường sắt châu Âu

TGV Euroduplex được đưa vào sử dụng năm 2011 cho tuyến đường sắt Rhine – Rhone. Đây cũng là con tàu cao tốc hai tầng nhanh nhất thế giới có thể chở đến 1.020 hành khách.

6. ETR 500 Frecciarossa
ETR 500 Frecciarossa hiện đang được vận hành bởi Trenitalia trên tuyến đường sắt nối liền Turin và Salerno ở Italia. Đoàn tàu này là phiên bản cải tiến của ETR 500, với tốc độ thử nghiệm tối ta là 360 km/h, trong khi đó tốc độ thực tế là 300 km/h.

Các đội tàu được sản xuất bởi TREno Veloce Italiano, một liên doanh của ba hãng Alstom, Bombardier và AnsaldoBreda.

ETR 500 Frecciarossa hoạt động chính thức vào năm 2008, gồm 11 toa xe được trang bị máy điều hòa và gồm hai đầu máy. Các toa tàu có hệ thống điều hòa và âm thanh cùng với ghế làm việc nhằm tạo sự thoải mái cho hành khách. Đội tàu chạy qua 88 địa điểm hằng ngày.

7. Eurostar
Eurostar, hay còn gọi là Class 373 tại Anh, là một phiên bản khác của dòng sản phẩm TGV, với tốc độ trung bình 300 km/h, trong khi đó tốc độ chạy thử nghiệm đạt 334,7 km/h chạy qua Kent trên một phần tuyến đường sắt của Channel Tunnel Rail Link (CTRL) vào năm 2003.

Eurostar được vận hành bởi Eurostar UK, trong khi đó SNCF điều khiển hoạt động của ba con tàu Eurostar tại Pháp.

Eurostar hoạt động chính thức vào năm 1994 và được sản xuất dưới sự hợp tác của hai hãng Alstom và Bombardier. Con tàu gồm nhiều toa tàu có thiết kế nhỏ gọn hơn so với phiên bản TGV thông thường, nhằm phù hợp cho việc sử dụng tại các Anh và hệ thống các đường hầm ở châu Âu. Con tàu được chia làm hai phần, nối với nhau bằng một trục ở giữa. Thiết kế này giúp hai phần có thể tách rời trong trường hợp có sự cố xảy ra trong đường hầm.

8. Thalys PBKA
Thalys PBKA, được biết đến như là “Red train“, là một cải tiến của dòng sản phẩm TGV. Thalys PBKA thuộc quyền sở hữu của ba nước Pháp, Bỉ và Đức. Hiện Thalys PBKA đang được điều khiển bởi hãng Thalys.

Thalys PBKA chạy qua cá thành phố Paris, Brussels, Cologne và Amsterdam với tốc độ trung bình 300 km/h, và có tốc độ tối đa là 320 km/h.

17 con tàu Thalys PBKA được đưa vào hoạt đông chính thức năm 1998. Các toa tàu được thiết kế tượng tự như dòng TGV Duplex, tuy nhiên chúng chỉ có một tầng. Mỗi tàu dài 200m, gồm 8 toa với tổng khối lượng 385 tấn. Con tàu có thể chứa được 377 khách, trong đó 120 ghế hạng nhất và 257 ghế hạng thường.

9. Pendolino Tilting Trains
Được sản xuất bởi hãng Alstom, tàu Pendolino Tilting Trains có thể chạy trên cả đường sắt cao tốc và đường sắt thông thường với tốc độ 250 km/h. Pendolino Tilting Trains chạy qua 11 quốc gia với hơn 500 con tàu trên khắp thế giới.

Hầu hết các con tàu Pendolino Tilting Trains được tích hợp công nghệ nghiêng Tiltronix của hãng Alstom, giúp chúng có thể nghiêng đến 8 độ khi đi qua các đoạn đường vòng mà vẫn giữ được tốc độ 250 km/h, cho phép tàu chạy nhanh hơn từ 30% đến 35% thời gian so với tàu thông thường.

Mỗi tàu từ 4 đến 9 toa, thiết kế dựa trên 2 con tàu ETR 401 và British Advanced Passenger Train.

Pendolino Tilting Trains hoạt động chính thức vào năm 1988 sau khi được sản xuất hoàn tất tại nhà máy Savigliano của Alstom ở Italia. Tàu được vận hành bởi SBB (Thụy Điển), Trenitalia và Cisalpino, Virgin Trains (Anh) và Findland’s VR.

10. RENFE Class 130/ Talgo 250
RENFE Class 130, hay còn gọi là Talgo 250, có thể chạy trên đường sắt cao tốc với tốc độ 250 km/h và 200 km/h trên đường sắt thông thường. Đội tàu sử dụng điện áp hai chiều được trang bị các trục máy có máy đo biến thiên, và thiết kế đặc biệt nhằm phục vụ cho đường cao tốc tại Iberi ở Tây Ban Nha.

RENFE Class 130 ra đời dưới sự hợp tác của hai hãng Talgo and Bombardier, hiện đang được vận hành bởi Renfe phục vụ cho dịch vụ đường sắt cao tốc  Alvia tại Tây Ban Nha.

RENFE Class 130 chính thức hoạt động vào năm 2007, gồm 45 con tàu ở Tây Ban Nha. Thiết kế vỏ tàu làm bằng nhôm. Mỗi tàu gồm 11 toa xe và hai đầu máy. Con tàu nặng khoảng 343 tấn. Mỗi toa tàu dài khoảng 183m, rộng 2,942m và cao 3,365m. Hai đầu máy của tàu được sản xuất bởi Voith.

Biên tập bởi TechnologyMAG.net – Hiếu Nguyễn

(Theo Railway Technology)