Ngành công nghiệp xây dựng thường được xem là ngành có tốc độ triển khai sử dụng công nghệ mới với tốc độ chậm, các nhà thiết kế và thi công xây dựng luôn phải tự vận động để có thể thay đổi và đẩy nhanh tiến độ của các dự án, giảm chi phí tới mức tối đa bằng cách dần từng bước sử dụng các kỹ thuật mới như BIM, máy tính bảng, ứng dụng thiết kế tuỳ biến nhanh… Một trong những kỹ thuật còn ít được phổ biến trong lĩnh vực xây dựng ở tất cả các công đoạn đó chính là công nghệ quét Laser 3D mặc dù kỹ sư thiết kế, kỹ sư thi công và các doanh nghiệp làm tư vấn kỹ thuật đã ghi nhận những lợi ích to lớn mà công nghệ quét Laser 3D mang đến cho khách hàng của mình trong rất nhiều các công đoạn và hoạt động của quá trình thiết kế, thi công, kiểm tra, hoàn công…
Khái niệm về công nghệ quét Laser 3D Quét Laser 3D là kỹ thuật thu thập số liệu hiện trường dưới dạng số sử dụng ánh sáng Laser quét qua bề mặt đối tượng để ghi nhận kích thước và mối quan hệ không gian giữa các đối tượng với nhau. Các máy quét Laser sau khi hoàn tất một chu trình thu số liệu sẽ tạo thành các đám mây điểm (Point Cloud), thể hiện một cách đầy đủ và hoàn chỉnh nhất hình ảnh của các đối tượng mà tia Laser đã quét qua. Phụ thuộc vào kiểu máy quét và nhà sản xuất, khoảng cách quét tới các đối tượng thực tế có thể từ một vài trăm mét đến vài kilômét, số liệu điểm thu được có độ chính xác dưới 5mm với tốc độ ghi nhận số liệu từ vài chục nghìn đến một triệu điểm mỗi giây. Tốc độ quét phụ thuộc vào yêu cầu về mật độ điểm quét của mỗi ứng dụng. Khi các đối tượng trong thực tiễn có kích thước lớn hơn một lần quét, chúng ta phải sử dụng nhiều trạm máy ở các góc độ khác nhau sau đó nối kết các trạm máy này lại với nhau để tạo thành đám mây điểm hoàn chỉnh. Ngay khi hình thành được đám mây điểm 3D, số liệu đã sẵn sàng ứng dụng được, có thể tiến hành đo đạc trực tiếp, xuất sang bất kỳ phần mềm CAD phổ biến nào, xây dựng mô hình 3 chiều, chuyển đổi sang các chương trình BIM để tổng hợp các bản vẽ 2D, bản vẽ kích thước hay các mô hình 3D hoàn chỉnh (Solid 3D)…
Nguyên lý hoạt động của công nghệ quét Laser 3D
Người sử dụng tiềm năng Mặc dù có tốc độ triển khai ứng dụng chậm hơn, tuy nhiên tới thời điểm hiện tại công nghệ quét Laser 3D đã phục vụ rất thành công cho một số các mục tiêu cụ thể trong công nghiệp xây dựng nói riêng và trong tất cả các ngành công nghiệp khác nói chung. Quét Laser 3D được triển khai trong xây dựng đường giao thông, xây dựng và tu bổ cầu, đo đạc xây dựng mô hình 3D các nhà máy lớn, lập kế hoạch duy tu bảo dưỡng và lắp đặt bổ sung thiết bị cho những nhà máy có cấu trúc phức tạp như nhà máy lọc dầu, nhà máy điện, theo dõi biến dạng và quy mô của biến dạng đối với các công trình xây dựng dân dụng và công nghiệp. Các ứng dụng phổ biến được mô tả cụ thể hơn như dưới đây:
1. Giao thông Công nghệ quét Laser 3D được sử dụng trong quá trình khảo sát, xây dựng và duy tu các công trình giao thông như đường xá, cầu cống, các công trình phụ trợ… bao gồm các nhiệm vụ cụ thể như đo đạc địa hình, khảo sát hiện trạng bề mặt đường, tính toán mặt cắt lớp bê tông nhựa, tính toán thể tích lớp nhựa bề mặt, thiết kế và lập hồ sơ hoàn công công trình cầu, đánh giá hiện trạng công trình giao thông như cầu và hầm, phục chế các công trình giao thông mang tính lịch sử.
Ngoài ra quét Laser 3D còn được sử dụng phổ biến trong quá trình xây dựng và duy tu các công trình hầm phức tạp, sân bay, nhà ga, đường tàu hoả, cảng và công trình cảng liên quan.
Mặt đường, cầu và các công trình được quét và dựng lại bằng công nghệ Laser 3D
2. Nhà máy và công nghiệp xử lý Công nghệ quét Laser 3D có khả năng ghi nhận lại một cách chính xác tình trạng hiện thời của các hợp phần cấu thành nhà máy phục vụ cho quy trình bảo dưỡng cũng như lắp đặt bổ sung thêm các hợp phần thiết bị mới. Mô hình 3D nhà máy được xây dựng lại dựa trên công nghệ quét Laser sẽ tính toán được mức độ phù hợp giữa các hợp phần cũ và mới sẽ lắp đặt trong quá trình nâng cấp, các điểm va chạm sẽ được chỉ rõ trên mô hình 3D để có phương pháp điều chỉnh kịp thời. Công nghệ quét Laser 3D cũng cho phép các Tập đoàn lớn với nhà máy phân bố khắp toàn cầu có thể xem, đánh giá, giới hạn và quản lý nhân sự vận hành, quản lý và điều hành hiệu quả hơn từ một nơi đến nhiều địa điểm nhà máy khác nhau.
Mô hình một phần nhà máy hoá chất dựng lại dựa trên đám mây điểm 3D
3. Cải tạo công trình xây dựng dân dụng và công nghiệp Công nghệ quét Laser 3D thường được sử dụng để thu thập số liệu hiện trạng, các hợp phần chưa được hoàn thiện, các hợp phần hồ sơ hoàn công đã bị thất lạc của tất cả các công trình dân dụng và công nghiệp. Các đám mây điểm 3D được sử dụng để phát triển và xây dựng những mô hình 3D nội thất và ngoại thất công trình, hỗ trợ xây dựng kế hoạch và phương án thi công cải tạo, bổ sung cũng như duy tu định kỳ cho công trình.
Hiện trạng thi công phần kỹ thuật toà nhà được dựng lại dưới dạng 3 chiều
(Nguồn: 3dscan.com.vn)