Công cụ trí tuệ nhân tạo AI giúp bác sĩ lựa chọn phương pháp điều trị ung thư tối ưu cho bệnh nhân

Tháng Bảy 02 07:30 2024

ISRAEL – OncoHost, một công ty thuộc lĩnh vực công nghệ dành cho ngành y tế của Israel, đang sử dụng trí tuệ nhân tạo để giúp các bác sĩ điều trị ung thư quyết định phương pháp điều trị tốt nhất và hiệu quả nhất cho bệnh nhân ung thư của họ. 

Trọng tâm chính của công ty Oncohost là điều trị bệnh ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC – Non small cell lung cancer)*. Theo Quỹ Nghiên cứu Ung thư Thế giới, ung thư phổi là loại ung thư phổ biến, đứng thứ hai sau ung thư vú và chiếm 12,2% số ca mắc bệnh ung thư mới.
(*) Ung thư phổi tế bào không nhỏ (NSCLC): là loại phổ biến nhất của ung thư phổi, chiếm khoảng 85% tổng số ca ung thư phổi.

Trên thực tế, Giám đốc điều hành công ty OncoHost, ông Ofer Sharon, chia sẻ rằng ung thư phổi “là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu” trong số những bệnh nhân mắc bệnh ung thư. 

Tế bào ung thư phổi đang phân chia. Dạng bệnh này là ‘nguyên nhân gây tử vong hàng đầu’

Nền tảng độc quyền của công ty này, PROphet, sử dụng trí tuệ nhân tạo AI để quét đến 7.000 protein trong máu của một bệnh nhân, chỉ với một bài kiểm tra duy nhất, để xem mức độ đáp ứng của người đó đối với việc sử dụng liệu pháp miễn dịch* để điều trị khối u của họ.
(*) Liệu pháp miễn dịch: là phương pháp điều trị sử dụng hệ thống miễn dịch của cơ thể nhằm chống lại bệnh ung thư. Phương pháp này kích thích, hoạt hóa hệ thống miễn dịch nhằm nhận biết, phát hiện, truy tìm và tiêu diệt các phần tử ngoại lai hoặc các tế bào ung thư.

Những protein đó đang kể một câu chuyện về sinh học của bệnh ung thư, sinh học của hệ thống miễn dịch và sinh học của các cơ chế kháng thuốc”, ông Sharon nói, Những protein tương tự đó là nền tảng cho thuật toán của chúng tôi. Chúng cũng cho phép chúng tôi phân biệt giữa những bệnh nhân có khả năng hồi phục từ việc điều trị và những bệnh nhân không.” 

Nền tảng PROphet có hai mục đích, ông Sharon giải thích. Đầu tiên, nó xác định liệu bệnh nhân có được hưởng lợi từ việc điều trị hay không dựa trên xét nghiệm protein trong máu. Thứ hai, nếu bệnh nhân phù hợp với liệu pháp miễn dịch, nền tảng này có thể giúp các bác sĩ quyết định nên theo đuổi phương pháp điều trị đó như một phương pháp điều trị duy nhất hay kết hợp với hóa trị liệu để tối ưu hóa cơ hội đạt được kết quả tích cực. 

Ông nói: “Đây một vấn đề nan giải xảy ra thường xuyên, gần như hàng ngày mà các bác sĩ ung thư đang phải giải quyết với bệnh ung thư phổi. Khi bắt đầu điều trị, bạn có nhiều lựa chọn và điều đó thực sự quan trọng. Có một số nghiên cứu cho thấy rằng phương pháp điều trị đầu tiên mà bạn chọn có tác động rất lớn đến khả năng sống sót của bệnh nhân theo thời gian. Vì vậy, điều rất quan trọng là phải lựa chọn đúng phương pháp điều trị ngay từ đầu.”  

PROphet quét máu để tìm 7.000 protein khác nhau từ một xét nghiệm máu duy nhất

Nền tảng PROphet thử nghiệm các protein mà đã xuất hiện trong huyết tương của những bệnh nhân không phản ứng với liệu pháp miễn dịch, nhưng lại không xuất hiện ở các bệnh nhân đã phản ứng. Ông Sharon gọi protein là “các khối xây dựng của các quá trình sinh học trong cơ thể”, và giải thích rằng mỗi loại protein có trong huyết tương đều có lý do sinh học để tồn tại ở đó. 

Bằng cách xác định những protein đó, ông giải thích, công ty OncoHost có thể bắt đầu hiểu được con đường sinh học nào đang thực sự cản trở liệu pháp miễn dịch, dựa trên việc khuyến khích hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công các tế bào ung thư. 

Ông Sharon nói rằng, mặc dù liệu pháp miễn dịch là lĩnh vực phát triển nhất của các phương pháp điều trị ung thư trong 8 năm qua và được sử dụng để điều trị hầu hết mọi dạng ung thư, nhưng chỉ có những kết quả lâm sàng ở mức “vừa phải”. Ông nói: “Đó là một sự cải thiện lớn so với những gì chúng ta đã có 20 năm trước, nhưng chúng ta đang ở thời điểm mà đối với bệnh ung thư phổi, chỉ có 20% đến 30% bệnh nhân thực sự được hưởng lợi từ liệu pháp miễn dịch”.  

Ông giải thích: “Liệu pháp miễn dịch hay liệu pháp miễn dịch kết hợp với hóa trị không thực sự quan trọng. Hầu hết bệnh nhân không đạt được hiệu quả từ việc điều trị và chúng tôi thực sự không hiểu tại sao.” 

Nền tảng PROphet được dựa trên nghiên cứu của Giáo sư Yuval Shakes, Cố vấn khoa học tại công ty OncoHost, người đứng đầu Trung tâm Ung thư Tích hợp tại Viện Công nghệ Technion – Israel ở Haifa, và là chủ tịch của Hiệp hội Môi trường Vi mô Ung thư Quốc tế, nơi hoạt động nhằm thúc đẩy các phương pháp điều trị mới cho bệnh ung thư. 

Một bệnh nhân ung thư đang được hóa trị. Việc điều trị có thể được sử dụng kết hợp với liệu pháp miễn dịch

Nghiên cứu của giáo sư Shaked trong thập kỷ qua đã tập trung vào việc phản ứng của cơ thể đối với phương pháp điều trị ung thư có vai trò quan trọng như thế nào đối với đến hiệu quả điều trị của bệnh nhân. Ông Sharon nói rằng đây là một sự thay đổi lớn trong cách các bác sĩ ung thư nhìn nhận về cách điều trị căn bệnh này, khi mà trước đây chỉ có sự tương tác giữa khối u và liệu pháp được xem xét.

Ông Sharon nói: “Khi xem xét bệnh ung thư, thực tế có ba yếu tố tham gia vào quá trình này: bệnh nhân, khối u và phương pháp điều trị. Cách cơ thể chúng ta phản ứng với phương pháp điều trị chống ung thư đóng một vai trò quan trọng đến hiệu quả điều trị.

Ông Sharon nói rằng protein đóng vai trò chính trong ba giả thuyết trọng tâm về lý do tại sao liệu pháp miễn dịch không có tác dụng ở nhiều bệnh nhân:
– Bản thân hệ thống miễn dịch có thể miễn cưỡng tấn công các tế bào ung thư do mối đe dọa của chúng đến các tế bào khỏe mạnh xung quanh.
– Các khối u cần rất nhiều chất dinh dưỡng để phát triển nên tự tạo mạch máu để tăng nguồn cung cấp “thức ăn” cho mình.
– Sự phát triển nhanh chóng của các tế bào ung thư trong cơ thể. 

Chúng tôi thấy các protein tham gia vào các đường dẫn thuộc hệ miễn dịch, các đường dẫn liên quan đến sự phân chia tế bào và thời gian tạo mạch máu mới. Điều đó giúp chúng tôi định hướng lý do tại sao bệnh nhân không đáp ứng điều trị,” ông giải thích.

Ông Sharon tin rằng công ty khởi nghiệp có trụ sở tại thị trấn Binyamina (Israel) là công ty công nghệ về lĩnh vực y tế duy nhất ở Israel hiện đang nghiên cứu về tác động của protein đối với việc điều trị ung thư, đơn giản vì đây là một hướng nghiên cứu cực kỳ phức tạp. Ông nói: “Cách đo lường, cách hiểu những gì bạn nhìn thấy là một công cụ đòi hỏi sự tích hợp nhiều điểm dữ liệu từ các nguồn khác nhau.

PROphet đang trải qua thử nghiệm lâm sàng tại 40 địa điểm

Và trong khi có những công ty khác đang nghiên cứu cùng một tiền đề trên khắp thế giới – ông gọi protein là “bước tiến tiếp theo trong liệu pháp miễn dịch” – thì OncoHost là một trong những công ty tiên tiến nhất trong lĩnh vực này.

Ông Sharon nói: “Hiện tại, công cụ này dựa trên các thuật toán dự đoán. Công ty sử dụng toán học, sinh học hệ thống và sinh học để cho các bác sĩ lâm sàng biết liệu phương pháp điều trị có hiệu quả đối với bệnh nhân hay không. Chúng tôi thực hiện điều đó với độ chính xác rất cao”.

Nền tảng PROphet hiện đang được thử nghiệm lâm sàng tại 40 địa điểm ở Châu Âu, Israel và Mỹ. Một mẫu thử nghiệm cũng đã được cung cấp cho các bác sĩ lâm sàng ở Mỹ. Cuộc thử nghiệm không yêu cầu sự chấp thuận của Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ và đã có được những chứng nhận cần thiết.

Công ty khởi nghiệp này không được tài trợ bởi bất kỳ công ty dược phẩm lớn nào, và theo ông Sharon, họ cũng đang tham gia nghiên cứu riêng trong lĩnh vực này.

Ông cho biết: “Đây là một công ty tư nhân được tài trợ bởi các nhà đầu tư – nhà đầu tư mạo hiểm và các nhà đầu tư khác.

Bước tiếp theo mà công ty đã nghiên cứu trong nhiều năm là sử dụng hiểu biết của mình về các protein được tìm thấy trong quá trình điều trị để hướng dẫn các phương pháp điều trị sau này nếu ung thư tiến triển và thậm chí có thể tìm ra các phương pháp điều trị cụ thể ngăn chặn các cơ chế kháng thuốc cụ thể.  

Điều này có nghĩa là tạo ra một phương pháp điều trị cá nhân hóa cho từng bệnh nhân, dựa trên thành phần máu và protein trong máu của họ. 

Ông Sharon nói: “Các bác sĩ lâm sàng không cần một công cụ cho họ biết nên điều trị hay không nên điều trị cho bệnh nhân. Họ cần một công cụ có thể cho họ biết cách điều trị cho bệnh nhân.

Để xem các tin bài khác về “Trí tuệ nhân tạo – AI”, hãy nhấn vào đây.

 

Nguồn: Nocamels

Bình luận hay chia sẻ thông tin