Ý – Trí tuệ nhân tạo AI (Artificial Intelligence) mang lại tiềm năng to lớn cho lĩnh vực năng lượng mặt trời, đặc biệt là trong vận hành và bảo trì.

Một số công ty đã áp dụng công nghệ AI, và các ứng dụng mới dự kiến ​​sẽ sớm được tung ra thị trường, mang lại cơ hội kinh doanh ngày càng tăng.

Ông Mattia Dallapiccola, trợ lý nghiên cứu tại Viện nghiên cứu EURAC (EURAC Research Institute), đã chia sẻ về việc triển khai công nghệ trí tuệ nhân tạo AI (Artificial Intelligence) trong ngành năng lượng mặt trời.

Công nghệ trí tuệ nhân tạo có thể được sử dụng ở đâu trong lĩnh vực năng lượng mặt trời?
Không có lĩnh vực nào mà công nghệ trí tuệ nhân tạo AI không thể được sử dụng. Trong ngành năng lượng mặt trời, chúng ta có thể hình dung ra các ứng dụng từ thiết kế tế bào năng lượng mặt trời, sản xuất, hậu cần và vận chuyển đến việc bảo trì hệ thống vận hành. Trong đó các ứng dụng tiềm năng nhất là trong bảo trì vận hành, vì việc bảo trì được thực hiện dựa trên nhiều dữ liệu phức tạp và chi phí cao. Các doanh nghiệp cần một bảng điều khiển, nhiều thuật toán để phát hiện vấn đề phát sinh.

Tất nhiên, AI không thể thực hiện toàn bộ công việc, nhưng nó có thể đơn giản hóa công việc bằng cách phân nhóm và tóm tắt các yêu cầu. Loại ứng dụng này sẽ sớm ra mắt và sẽ cung cấp các mô hình mới cho lĩnh vực năng lượng mặt trời.

Công nghệ trí tuệ nhân tạo sẽ được sử dụng trong lĩnh vực thiết kế tế bào năng lượng mặt trời. Vậy nó hoạt động như thế nào?
Hiện tại, đã có những ứng dụng sử dụng trí tuệ nhân tạo từ giai đoạn đầu tiên của quy trình thiết kế tế bào năng lượng mặt trời, trong đó hàng chục tham số phải được tối ưu hóa cùng lúc. Trong trường hợp này, AI có thể trợ giúp bằng cách đưa ra các đề xuất và dự báo dựa trên các thử nghiệm trước đó hoặc thậm chí là kiến ​​thức của chính nó với mục tiêu cuối cùng là giảm mức sử dụng vật liệu và chi phí sản xuất trong khi tối đa hóa hiệu quả.

Hơn nữa, trong sản xuất tế bào năng lượng mặt trời, có thể sử dụng các ứng dụng thị giác máy tính để giám sát dây chuyền sản xuất bằng camera và phân tích hình ảnh để phát hiện lỗi. Sau đó, các ứng dụng này tạo báo cáo hoặc yêu cầu, giúp tăng cường cả hiệu quả và chất lượng.

Cơ hội nào cho công nghệ trí tuệ nhân tạo trong ngành năng lượng mặt trời?
Những công nghệ AI có thể là một công cụ mang tính cách mạng, vì nó có thể mang lại cho mọi người trong chuỗi giá trị quyền truy cập vào kiến ​​thức và chuyên môn trong lĩnh vực này, những điều cần thiết để đạt được mục tiêu triển khai năng lượng mặt trời của chúng ta. Vertical AI* (hay còn được biết đến AI chuyên ngành – industry specific AI) có thể tạo ra các công cụ dành cho các chuyên gia và giúp họ làm việc hiệu quả hơn trong khi vẫn duy trì chất lượng cao. Hơn nữa, để đạt được các mục tiêu triển khai năng lượng mặt trời, ngành này cần rất nhiều chuyên gia mà hiện tại chưa có. Trí tuệ nhân tạo có thể giúp thu hẹp khoảng cách này bằng cách cung cấp khả năng tiếp cận chuyên môn và kiến ​​thức cho những người sẽ sớm tham gia vào lĩnh vực năng lượng mặt trời.
(*) Vertical AI (AI chuyên ngành): là công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) được tạo ra để phân tích, tạo ra các cơ hội mới và giải quyết các vấn đề, thách thức của một ngành cụ thể. 

Những rủi ro và hạn chế của trí tuệ nhân tạo trong năng lượng mặt trời là gì?
Hạn chế chính là tính sẵn có của dữ liệu. Việc thu thập dữ liệu từ bên thứ ba rất phức tạp và số lượng nhà máy cung cấp dữ liệu đáng tin cậy còn hạn chế. Một hạn chế khác là thiếu tiêu chuẩn. Mỗi hệ thống và mỗi nhà điều hành đều có hệ thống lưu trữ dữ liệu riêng. Để đào tạo một mô hình trí tuệ nhân tạo AI, doanh nghiệp cần có dữ liệu thống nhất, chất lượng cao và có phạm vi tiếp cận.

Vì vậy, rất nhiều dữ liệu đào tạo không có sẵn hoặc được thu thập sai cách, khiến chúng không đáng tin cậy. Điều này có tác động tiêu cực đến chất lượng của các mô hình chung thu được và trong một số trường hợp xảy ra rủi ro.

Tất nhiên, một rủi ro khác là cách chúng ta sử dụng dữ liệu. Chủ sở hữu dữ liệu cần những cách đáng tin cậy để chia sẻ dữ liệu và đào tạo mô hình. Không phải công ty nào cũng có điều kiện để đào tạo mô hình riêng, chỉ có công ty lớn mới làm được. Nhưng các công ty lớn có thể không sẵn sàng chia sẻ mô hình của họ với các đối thủ cạnh tranh. Vì vậy, chúng ta phải đặt nền tảng phát triển công nghệ trí tuệ nhân tạo AI trong lĩnh vực năng lượng mặt trời dựa trên sự tin tưởng và sẵn sàng chia sẻ dữ liệu với mục tiêu chung là nâng cao chất lượng và hiệu quả trong toàn ngành.

Trí tuệ nhân tạo trong các ứng dụng năng lượng mặt trời ngày nay mang lại lợi nhuận như thế nào?

Hiện tại, công nghệ trí tuệ nhân tạo mới chỉ ở giai đoạn đầu trong lĩnh vực năng lượng mặt trời, nên chúng ta chưa có câu trả lời toàn diện. Nhưng hãy lấy vận hành và bảo trì O&M (Operations & Maintenance) làm ví dụ. Việc thường xuyên theo dõi bảng thông tin hàng giờ khiến người vận hành bảo trì có nguy cơ bỏ sót các vấn đề hoặc đôi khi không xem xét dữ liệu trong nhiều ngày. Nhờ hiệu quả được cải thiện và sự đơn giản mà AI mang lại, một người có thể quản lý một số lượng lớn nhà máy, giúp người vận hành phát hiện, phân nhóm và tìm ra giải pháp nhanh chóng khi có sự cố xảy ra. Đó là lý do tại sao bảo trì vận hành là ứng dụng đầu tiên mà công nghệ AI rất hữu ích và có thể mang lại lợi nhuận.

Nhưng trí tuệ nhân tạo AI có thể được áp dụng ở hầu hết mọi bước của chuỗi giá trị. Giả sử giải pháp đã có, bây giờ chúng ta phải tìm ra vấn đề phù hợp để áp dụng nó. Sẽ có rất nhiều công ty đầu tư vào công nghệ trí tuệ nhân tạo cho lĩnh vực năng lượng mặt trời. Trong thời gian ba năm, chúng ta sẽ biết trí tuệ nhân tạo AI trong lĩnh vực năng lượng mặt trời có thể mang lại lợi nhuận ở phần nào.

Những người lắp đặt pin năng lượng mặt trời có thể hưởng lợi từ trí tuệ nhân tạo như thế nào? Và những chung cư dân lắp đặt pin năng lượng mặt trời thì sao?
Chúng tôi đã tạo một chatbot* trí tuệ nhân tạo AI dành cho những người vận hành lắp đặt pin năng lượng mặt trời trên các tòa chung cư, những người chưa có kinh nghiệm về quản lý năng lượng mặt trời cũng như cho những người lắp đặt. Người đó tương tác với chatbot qua tin nhắn văn bản hoặc tin nhắn thoại mà không cần hiểu bảng điều khiển phức tạp hoặc cài đặt phần mềm bổ sung. Họ chỉ cần hỏi chatbot – trợ lý năng lượng mặt trời của mình, “Hệ thống của tôi hoạt động thế nào?”. Chúng tôi lấy dữ liệu, phân tích chúng và sau đó báo cáo lại cho khách hàng. Theo cách tương tự, người lắp đặt pin năng lượng mặt trời có thể tương tác với hệ thống và sau đó cung cấp hỗ trợ cho khách hàng của họ.
(*) Chatbot: là một ứng dụng phần mềm dùng để quản lý một hệ thống thảo luận trực tuyến bằng văn bản hoặc văn bản chuyển thành giọng nói, thay vì cung cấp các thảo luận trực tiếp với người dùng có thật.

Tất nhiên, nhiều hệ thống có ứng dụng hoặc nền tảng giám sát, nhưng một số người cài đặt và chủ sở hữu hệ thống không theo dõi dữ liệu. Điều này có nghĩa là các nhà lắp đặt pin năng lượng mặt trời không cung cấp hỗ trợ bảo trì tốt nhất cho khách hàng của họ và đôi khi phải mất hàng tuần hoặc hàng tháng để phát hiện sự cố. Bằng cách này, trí tuệ nhân tạo AI cũng có thể nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh của người lắp đặt.

Ví dụ: bạn sở hữu 100 hệ thống pin năng lượng mặt trời. Trí tuệ nhân tạo AI sẽ cho bạn biết rằng, bạn có mười hệ thống đã chạy được mười năm, một trong số đó hoạt động không tốt so với các hệ thống khác. Trí tuệ nhân tạo có thể đề xuất các vấn đề và giải pháp. Hoặc có thể trí tuệ nhân tạo AI sẽ cho bạn biết rằng, một số bộ phận không hoạt động tốt và đề xuất dịch vụ mua các bộ phận thay thế để cung cấp cho khách hàng một cách nhanh chóng sau khi sự cố phát sinh hoặc thậm chí dự đoán trước đó.

Đây chỉ là những ví dụ về ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo AI trong lĩnh vực năng lượng mặt trời nhằm cải thiện chất lượng dịch vụ hỗ trợ đồng thời nâng cao hiệu quả.

Để xem các tin bài khác về “Trí tuệ nhân tạo”, hãy nhấn vào đây.

 

Nguồn: Intersolar