CHLB ĐỨC – Theo Báo cáo EU Market Outlook for Solar Power 2023 – 2027 về năng lượng mặt trời do Hiệp hội Năng lượng Mặt trời châu Âu SolarPower Europe công bố, các quốc gia thành viên của Liên minh châu Âu EU (Member States of the European Union) đã trải qua một năm kỷ lục nữa về việc triển khai quang điện PV vào năm 2023.

Trong năm thứ ba liên tiếp, thị trường quang điện đã tăng trưởng từ 40% trở lên, đạt gần 56 gigawatt (GW) điện. Với 14 GW lắp đặt mới, nước dẫn đầu CHLB Đức là quốc gia châu Âu đầu tiên vượt mốc 10 GW. Thị trường Ý tăng gấp đôi lên 4,9 GW, trong khi thị trường Áo tăng trưởng mạnh 114% lên 2,2 GW. Bất chấp những con số kỷ lục này, hiệp hội SolarPower Europe dự báo thị trường sẽ chậm lại từ năm 2024.

Theo khảo sát thị trường, năm 2023 là năm tốt nhất cho năng lượng mặt trời ở 20 trong số 27 quốc gia thành viên EU, với 14 quốc gia lắp đặt 1 GW trở lên. Tổng công suất lắp đặt ở châu Âu hiện lên tới 263 GW. Cuộc khủng hoảng năng lượng do xung đột ở Ukraine gây ra đã dẫn đến sự bùng nổ năng lượng mặt trời kéo dài ba năm. Các quốc gia thành viên EU và Ủy ban châu Âu cuối cùng đã công nhận tầm quan trọng của năng lượng mặt trời như một nguồn năng lượng sạch và chiến lược, đồng thời đã tăng cường mục tiêu triển khai quang điện PV. Lĩnh vực phát triển nhanh nhất ở châu Âu tiếp tục là phân khúc trên mái nhà – thương mại và công nghiệp C&I (commercial and industrial) tăng từ 4% đến 33% so với lắp đặt cho khu dân cư (33%) và công trình lắp đặt quy mô lớn (34%).

Thị trường lớn nhất 2023: CHLB Đức, Tây Ban Nha và Ý
CHLB Đức đã trở lại vị trí dẫn đầu bảng xếp hạng của châu Âu vào năm 2023: Việc cải cách Đạo luật Nguồn năng lượng tái tạo EEG (Renewable Energy Sources Act) vào tháng 7/2023 đã cải thiện các điều kiện thị trường với nhiều bề mặt có sẵn để xây dựng hơn và mức giá ưu đãi cao hơn. Thị trường Đức đã tăng gấp đôi quy mô so với năm 2022. Quốc gia năng lượng mặt trời Tây Ban Nha chiếm vị trí thứ hai với mức tăng trưởng 8,2 GW, thấp hơn 0,2 GW so với mức tăng trưởng của năm 2022 (8,4 GW). Hiệp hội SolarPower Europe cho rằng, sự chậm lại là do quá trình cấp phép xây dựng kéo dài và chi tiêu của các hộ gia đình giảm.

Ý đã chứng kiến ​​​​sự tăng trưởng kỷ lục, bất chấp những hạn chế đối với chương trình tín dụng thuế Superbonus được đưa ra vào năm 2023, lần đầu tiên đưa nước này vào danh sách 5 quốc gia sử dụng năng lượng mặt trời hàng đầu sau một thời gian dài. Một trong những động lực của thị trường Ý là việc triển khai quang điện PV trong phân khúc C&I. Ba Lan đứng ở vị trí thứ tư với 4,6 GW, tăng 0,1% so với năm 2022 (4,5 GW). Việc chuyển đổi thanh toán từ đo lường ròng (net metering 1) sang thanh toán ròng (net billing 2) đã làm giảm nhu cầu lắp đặt tại khu dân cư.
(1) Net metering: là một cơ chế thanh toán tiền điện cho phép người tiêu dùng tạo ra một phần hoặc toàn bộ lượng điện mà chính họ sử dụng bất cứ lúc nào. 1 kilowatt-giờ (kWh) của các tấm pin mặt trời có giá trị tương đương với 1 kWh được sản xuất từ ​​lưới điện. Người tiêu dùng chỉ bị tính phí cho mức sử dụng năng lượng ròng hoặc mức tiêu thụ năng lượng trừ đi năng lượng sản xuất.
(2) Net billing: sự khác biệt giữa net metering và net billing là các tỷ lệ khác nhau được sử dụng để định giá lượng năng lượng dư thừa được cung cấp cho các công ty phân phối và năng lượng nhận được theo hóa đơn ròng. Tỷ lệ bồi thường sẽ thấp hơn net metering.

Với mức tăng trưởng 4,5 GW, Hà Lan xếp thứ năm – và một lần nữa dẫn đầu về số lượng lắp đặt bình quân trên mỗi người (1,280 watt/ người). Tuy nhiên, những hạn chế về không gian sẽ sớm cản trở việc triển khai quan điện PV hơn nữa trong nước. Các quốc gia tiếp theo trong bảng xếp hạng tăng trưởng thị trường là Pháp với 3,0 GW, Áo với 2,2 GW, Bỉ với 1,7 GW, Hy Lạp với 1,6 GW và Hungary, cũng với 1,6 GW.

Lạc quan thận trọng: tăng trưởng 11% vào năm 2024
Với giá điện giảm cùng với môi trường đầu tư khó khăn do lãi suất cao, báo cáo Medium Scenario của hiệp hội Năng lượng Mặt trời châu Âu dự báo tốc độ tăng trưởng sẽ chậm lại trong những năm tới: 11% vào năm 2024, 19% vào năm 2025, 14% vào năm 2026 và 11% vào năm 2027. Ngoài tình hình kinh tế chung, thị trường năng lượng và chính sách tài chính, cuộc khảo sát thị trường EU của hiệp hội SolarPower Europe xác định các rào cản cơ cấu đối với việc tiếp tục triển khai năng lượng mặt trời cần được giải quyết khẩn cấp, chẳng hạn như mở rộng, số hóa và hiện đại hóa lưới điện.

Việc tăng cường sử dụng các hệ thống lưu trữ để cân bằng cung và cầu điện theo hồ sơ sản xuất năng lượng mặt trời đang bị tụt lại phía sau. Theo hiệp hội SolarPower Europe, điều này là do các rào cản pháp lý và quy trình cấp phép xây dựng phức tạp cho việc lắp đặt mới. Trong liên minh EU-27, quá trình lắp đặt lớn phải mất vài năm, trong trường hợp cực đoan lên đến sáu năm. Ngay cả trong phân khúc dân cư, quá trình phê duyệt cũng mất quá nhiều thời gian (lên đến một năm).

Sau kết luận của cuộc khảo sát thị trường, hiệp hội Năng lượng Mặt trời châu Âu đang kêu gọi các quốc gia thành viên hoàn thành công việc và đưa ra các biện pháp chính trị khác nhau nhằm tạo ra một môi trường nơi năng lượng mặt trời phát triển mạnh. Bởi vì ngay cả Kế hoạch Năng lượng và Khí hậu Quốc gia NECP (National Energy and Climate Plans), mà các quốc gia thành viên Member States đã sửa đổi gần đây, cũng đặt ra các mục tiêu mở rộng thấp hơn mục tiêu của kế hoạch RePowerEU là 70 GW năng lượng mặt trời ở châu Âu  vào năm 2030.

Sản lượng PV thấp hơn dự kiến
Theo báo cáo EU Market Outlook, EU sẽ bỏ lỡ mục tiêu đạt công suất sản xuất quang điện PV 30 GW vào năm 2025. Điều này có nghĩa là hiện tại, thị trường năng lượng mặt trời của EU sẽ phải phụ thuộc vào nhập khẩu. Ngoại lệ duy nhất là việc sản xuất bộ biến tần, nhưng khi nói đến các thành phần như thỏi và tấm bán dẫn, chỉ 1% có thể được cung cấp từ châu Âu (từ nhà máy NorSun ở Na Uy). Theo hiệp hội SolarPower Europe, ngành công nghiệp sản xuất đang gặp khó khăn để khởi sắc vì các điều kiện đầu tư vẫn tương đối kém hấp dẫn. Các chương trình tài trợ đang thiếu nguồn tài trợ hoạt động.

Kế hoạch dự án bị ảnh hưởng bởi lãi suất tăng
Khi cuộc khủng hoảng năng lượng kết thúc và lãi suất cơ bản tăng lên, môi trường đầu tư cho các dự án năng lượng mặt trời ngày càng trở nên khó khăn. Kết quả: sự chậm trễ và nhu cầu tái cấp vốn. Trong cuộc khảo sát thị trường mới nhất, hiệp hội SolarPower Europe khuyến nghị ngân hàng European Central Bank giảm chi phí vốn cho các dự án xanh và đấu thầu chỉ số để bù đắp cho lãi suất cao hơn.

Intersolar Europe 2024: điểm gặp gỡ toàn cầu của ngành năng lượng mặt trời
Để cập nhật thông tin về sự phát triển và động lực của thị trường, ngành sẽ cùng nhau tham dự Intersolar Europe, hội chợ hàng đầu thế giới về ngành năng lượng mặt trời tại thành phố Munich (CHLB Đức) từ ngày 19 đến ngày 21/6/2024. Vào ngày 18/6/2024, khách thăm quốc tế từ kinh doanh, nghiên cứu và chính trị sẽ có được cái nhìn toàn diện về thị trường châu Âu và toàn cầu tại hội nghị Intersolar Europe Conference diễn ra tại ICM (International Congress Center Messe München). Như mọi năm, hiệp hội SolarPower Europe sẽ trình bày báo cáo Global Market Outlook về năng lượng mặt trời.

Để xem các tin bài khác về “Năng lượng mặt trời”, hãy nhấn vào đây.

 

Nguồn: Intersolar