Máy hàn là loại máy không thể thiếu trong các ngành công nghiệp, xây dựng và đặc biệt là ngành cơ khí chế tạo. Tuy nhiên không phải ai cũng biết về cấu tạo cũng như nguyên lý hoạt động của nó. Máy hàn điện có rất nhiều loại, trong đó hai loại thường được sử dụng là MBA hàn có lõi từ di động và máy hàn có bộ tự cảm riêng. Nguyên lý làm việc của máy hàn hoàn toàn giống với MBA thuần túy.

Máy hàn điện có bộ tự cảm riêng
Đây là loại máy hàn xoay chiều có từ thông tản lớn.

Nguyên lý hoạt động của máy hàn
Chế độ không tải khi mạch ngoài hở:
Dòng điện không tải: Ih = Ikt = 0 và điện áp không tải: U2 = Ukt = U20.
Khi MBA hàn làm việc : Uh = U20 – Utc
Với: Utc = Ih.(Rtc +Xtc) hay Ih = Utc/(Rtc +Xtc)
Xtc = 2π.f.L

Trong đó:
f – tần số dòng điện
L – hệ số tự cảm của bộ tự cảm riêng
Rtc – điện trở thuần của bộ tự cảm
Xtc – trở kháng của bộ tự cảm
Ih: dòng điện hàn

Khi dòng điện tăng, từ thông qua bộ tự cảm tăng (phụ thuộc vào khe hở của mạch tự bộ tự cảm) lúc đó hiệu điện thế hàn sẽ giảm và ngược lại.

Máy hàn có lõi từ di động
Để điều chỉnh cường độ dòng điện hàn người ta thây đổi vị trí của lõi từ di động. Khi lõi từ đi vào gông từ, từ thông tản tăng lên và làm giảm dòng điện hàn; ngược lại khi lõi từ đi ra khỏi gông từ thì từ thông tản giảm, dòng điện hàn sẽ tăng.

* Đặc điểm chung của máy hàn điện
– Máy hàn điện là máy biến áp hạ áp. Có điện áp thứ cấp thấp (Ukt < 100V) để đảm bảo an toàn cho người sử dụng.
– Dòng thứ cấp lớn để đủ cung cấp nguồn nhiệt cho quá trình nung chảy kim loại khi hàn.
– Máy biến áp hàn có số vòng dây cuộn thứ cấp ít hơn cuộn sơ cấp và tiết diện dây quấn cuộn thứ cấp lớn hơn tiết diện dây quấn cuộn sơ cấp. Số vòng dây ở cuộn thứ cấp phải thay đổi được để điều chỉnh cường độ dòng điện hàn.
– Phải hạn chế dòng ngắn mạch để tránh cho máy khỏi bị hư hỏng.
– Máy biến áp hàn hồ quang tay có đường đặc tính ngoài cong dốc. Để tạo ra loại đường đặc tính này người ta sử dụng máy hàn có bộ tự cảm riêng hoặc chế tạo mạch từ có từ thông tản lớn như máy hàn có lõi từ di động, …
Ngoài ra còn có các loại MBA hàn 3 pha, MBA hàn 1 chiều …

(Nguồn: cmfvietnam.com)