Hình minh họa
Ngày quốc tế về rác thải điện tử 14 tháng 10 – Các chuyên gia dự đoán khoảng 5,3 tỷ thiết bị di động/ điện thoại thông minh sẽ ngừng sử dụng trong năm nay. Nếu xếp chồng chúng lên nhau (trung bình độ dày của một chiếc là 9 mm) thì chúng sẽ có độ cao khoảng 50.000 km – cao hơn 120 lần so với Trạm vũ trụ quốc tế; và bằng 1/8 chặng đường lên mặt trăng.
Và, mặc dù trong chúng có những nguyên liệu có giá trị bằng vàng, đồng, bạc, palađi và các thành phần có thể tái chế khác, nhưng phần lớn chúng sẽ biến mất trong các ngăn kéo, tủ đựng quần áo, tủ hoặc nhà để xe, hoặc bị ném vào thùng rác thải để chôn lấp hoặc đốt.
Và, rất đáng ngạc nhiên là điện thoại di động đứng thứ 4 trong số các sản phẩm EEE nhỏ thường được người tiêu dùng tích trữ nhiều nhất.
* EEE viết tắt của Electrical and Electronics Engineering: Đồ điện tử và đồ điện
Tích trữ nhiều loại sản phẩm chạy bằng pin nhỏ, không sử dụng, đã chết hoặc hỏng là trọng tâm của Ngày Quốc tế Rác thải Điện tử (International E-Waste Day) hàng năm lần thứ 5 năm nay.
Các nhà tổ chức đã công bố kết quả của các cuộc khảo sát được thực hiện để tiết lộ – lý do tại sao rất nhiều hộ gia đình và doanh nghiệp không mang Thiết bị Điện và Điện tử Rác thải (WEEE – Waste Electrical and Electronic Equipment) vào để sửa chữa hoặc tái chế.
Các cuộc khảo sát được thực hiện từ tháng 6 đến tháng 9 năm 2022 bởi các thành viên của Diễn đàn WEEE và kết quả được tổng hợp bởi Chương trình Chu trình bền vững (SCYCLE – Sustainable Cycles) của Viện Đào tạo và Nghiên cứu LHQ (UNITAR – UN Institute for Training and Research).
Các cuộc khảo sát cho thấy, trong số 8.775 hộ gia đình châu Âu ở sáu quốc gia đại diện cho sự đa dạng của Liên minh châu Âu – Bồ Đào Nha, Hà Lan, Ý, Romania và Slovenia , và khảo sát riêng tại Vương quốc Anh, trung bình một hộ gia đình có 74 sản phẩm điện tử như điện thoại, máy tính bảng, máy tính xách tay, dụng cụ điện, máy sấy tóc, máy nướng bánh mì và các thiết bị khác (trừ đèn).
Trong tổng số 74 sản phẩm điện tử trung bình đó, 13 sản phẩm đang được tích trữ (9 trong số đó không sử dụng nhưng đang hoạt động, 4 bị hỏng).
Top 5 sản phẩm EEE nhỏ tích trữ hàng đầu (theo số lượng *) tại Châu Âu: 1. Các phụ kiện và thiết bị điện tử tiêu dùng nhỏ (ví dụ: tai nghe, điều khiển từ xa) 2. Thiết bị gia dụng nhỏ (ví dụ: đồng hồ, bàn là) 3. Thiết bị công nghệ thông tin nhỏ (ví dụ: ổ cứng gắn ngoài, bộ định tuyến, bàn phím, chuột) 4. Điện thoại di động và điện thoại thông minh 5. Thiết bị nhỏ để chuẩn bị thực phẩm (ví dụ: lò nướng bánh, chế biến thực phẩm, vỉ nướng)
(* Tính theo trọng lượng, máy giặt bị loại bỏ và các thiết bị màu trắng khác lớn hơn tất cả các loại rác thải điện tử khác cho đến nay)
Trong khi đó, đèn LED đứng đầu danh sách các sản phẩm có nhiều khả năng bị bỏ vào thùng rác nhất.
Tích trữ đồ nhà bếp nhỏ và thiết bị gia dụng, máy tính xách tay và máy tính bảng như một phần trong tổng các sản phẩm đó trong các hộ gia đình: 1. Ý (29%) 2. Hà Lan (17%) 3. Vương quốc Anh (14%) 4. Slovenia (12%) 5. Romania (9%) 6. Bồ Đào Nha (8%) 7. Liban (4%)
Top 5 lý do hàng đầu để tích trữ WEEE dưới mọi hình thức, tại Châu Âu: 1. Tôi có thể sử dụng lại nó trong tương lai (46%) 2. Tôi dự định bán nó / Cho đi (15%) 3. Nó có giá trị tình cảm (13%) 4. Nó có thể có giá trị trong tương lai (9%) 5. Tôi không biết làm thế nào để loại bỏ nó (7%)
Các vấn đề khác 1. Không có thời gian, quên mất, không chiếm quá nhiều dung lượng (3%) 2. Sử dụng có kế hoạch cho căn nhà ở khác (3%) 3. Có chứa đựng của dữ liệu nhạy cảm (2%) 4. Không có động cơ để tái chế (1%)
Ông Pascal Leroy, Tổng giám đốc Diễn đàn WEEE, tổ chức đứng sau Ngày Quốc tế về Rác thải Điện tử cho biết: “Năm nay chúng tôi tập trung vào các mặt hàng rác thải điện tử nhỏ, vì chúng rất dễ tích lại không sử dụng và không được chú ý trong các hộ gia đình, hoặc vứt vào thùng rác thông thường. Mọi người có xu hướng không nhận ra rằng tất cả những món đồ tưởng chừng như không quan trọng này lại có rất nhiều giá trị, và cùng nhau ở cấp độ toàn cầu lại thể hiện một khối lượng khổng lồ”.
Ông Leroy nói: “Các tổ chức trách nhiệm của nhà sản xuất trong Diễn đàn WEEE quản lý việc thu gom rác thải điện tử đang không ngừng nỗ lực để làm cho việc xử lý rác thải điện tử nhỏ trở nên đơn giản và thuận tiện cho người dùng và hộ gia đình. Cung cấp hộp thu gom trong siêu thị, thu gom các thiết bị nhỏ bị hỏng khi giao đồ mới và cung cấp Hộp thư bưu điện để trả lại rác thải điện tử nhỏ chỉ là một số sáng kiến được đưa ra để khuyến khích việc trả lại những đồ dùng này”.
Ông Magdalena Charytanowicz của Diễn đàn WEEE phụ trách Ngày Quốc tế về Rác thải điện tử chia sẻ thêm: “Như đã nhấn mạnh trong video ngắn và được đăng tải của chúng tôi, chỉ riêng trong năm 2022, các mặt hàng EEE nhỏ như điện thoại di động, bàn chải đánh răng điện tử, máy nướng bánh mì và máy ảnh được sản xuất trên toàn thế giới sẽ có trọng lượng ước tính khoảng 24,5 triệu tấn – gấp 4 lần trọng lượng của Đại kim tự tháp Giza. Và những vật dụng nhỏ này chiếm một tỷ lệ đáng kể trong số 8% tổng số rác thải điện tử được ném vào thùng rác và cuối cùng được chôn lấp hoặc đốt”.
“Những thiết bị này cung cấp nhiều tài nguyên quan trọng, có thể được sử dụng trong sản xuất các thiết bị điện tử mới hoặc các thiết bị khác, chẳng hạn như tuabin gió, pin ô tô điện hoặc tấm pin mặt trời – tất cả đều rất quan trọng cho quá trình chuyển đổi kỹ thuật số xanh sang xã hội các-bon thấp”.
Trong hai mươi năm qua, các chuyên gia trong Diễn đàn WEEE đã thu thập, khử ô nhiễm, tái chế hoặc chuẩn bị để tái sử dụng hơn 30 triệu tấn WEEE. Họ đã chi những khoản tiền kếch xù cho các chiến dịch truyền thông. Tuy nhiên, những thách thức phía trước vẫn còn nhiều khó khăn.
Vào ngày 7 tháng 12 năm 2022, Hội nghị Thử thách lớn về Trách nhiệm của Nhà sản xuất Mở rộng (EPR – Extended Producer Responsibility) http://weeeforumconference.com sẽ đánh dấu kỷ niệm 20 năm thành lập Diễn đàn WEEE, một tập hợp các tổ chức thu gom rác thải điện tử có uy tín. Hội nghị cũng sẽ đánh dấu kỷ niệm 20 năm Chỉ thị EU 2002/96/EC, đạo luật siêu quốc gia (EPR) đầu tiên trên thế giới về rác thải điện tử sẽ sớm được sửa đổi và cập nhật.
Ông Virginijus Sinkevičius, Ủy viên Châu Âu về Môi trường, Đại dương và Thủy sản, nhận xét: “Sự tăng trưởng liên tục trong sản xuất, tiêu thụ và xử lý các thiết bị điện tử có những tác động rất lớn đến môi trường và khí hậu. Ủy ban Châu Âu đang giải quyết những vấn đề bằng các đề xuất và biện pháp trong toàn bộ vòng đời sản phẩm, bắt đầu từ thiết kế cho đến khi thu gom và xử lý thích hợp khi đồ điện tử trở thành rác thải”.
“Hơn nữa, việc ngăn chặn chất thải và thu hồi các nguyên liệu thô quan trọng từ rác thải điện tử là rất quan trọng, để tránh gây căng thẳng hơn cho các nguồn tài nguyên của thế giới. Chỉ bằng cách thiết lập một nền kinh tế tuần hoàn cho các thiết bị điện tử, EU sẽ tiếp tục dẫn đầu trong các nỗ lực khẩn cấp giải quyết vấn đề rác thải điện tử đang gia tăng nhanh chóng”.
Tiến sĩ Kees Baldé, Chuyên gia khoa học cấp cao tại UNITAR SCYCLE, và là nhà nghiên cứu chính của Hệ thống giám sát rác thải điện tử toàn cầu, lưu ý rằng nhiều sản phẩm điện tử nhỏ như tai nghe máy bay dùng một lần, hoặc dây cáp và bộ điều hợp tích trữ – phần lớn không được chú ý trong nhiều hộ gia đình. Tất cả các tai nghe không còn tồn tại được tích trữ đến năm 2026 được kết lại với nhau sẽ kéo dài xung quanh mặt trăng ba lần”.
“Hơn nữa, trong thập kỷ qua, tốc độ tăng trưởng rác thải điện tử được tạo ra cao hơn đáng kể so với tốc độ tăng trưởng của việc tái chế, do đó, điều quan trọng là phải nhắc nhở mọi người về tầm quan trọng của việc tái sử dụng hoặc trả lại từng đồ điện tử hoặc sản phẩm điện tử bị lãng quên trong ngăn kéo của gia đình”.
Tài liệu do Liên hiệp quốc phác thảo các lựa chọn của việc tái chế
Cũng được ra mắt trùng với Ngày Quốc tế về Rác thải Điện tử (International e-Waste Day): một “tài liệu đáng suy nghĩ” của Liên hợp quốc tại https://www.itu.int/itu-d/sites/enosystem/ (đã công bố vào ngày 14 tháng 10) đưa ra một loạt các ý tưởng và lựa chọn cho giảm thiểu vấn đề toàn cầu.
Được dẫn dắt bởi Liên minh Viễn thông Quốc tế của LHQ (UN’s International Telecommunication Union (ITU), với sự đóng góp của Diễn đàn WEEE – nơi tổ chức Ngày Quốc tế về Rác thải điện tử – và StEP, Sáng kiến Giải quyết Vấn đề Rác thải điện tử (Solving the eWaste Problem Initiative) – bài báo nêu chi tiết những ưu và nhược điểm của một loạt các lựa chọn, ví dụ:
– Làm cho tất cả các thực thể có quyền truy cập vào rác thải điện tử phải tuân theo các nghĩa vụ pháp lý tối thiểu (nguyên tắc Tất cả các bên tham gia/ All Actors principle) – Các chương trình hoàn trả và thu hồi tiền đặt cọc – Hộ chiếu sản phẩm kỹ thuật số – Một chế độ EPR quốc tế của các quốc gia đồng ý về các tiêu chuẩn cơ bản để xử lý và khử ô nhiễm EEE, và các định nghĩa, danh mục, phương pháp và nguyên tắc EEE hài hòa.
Chứng chỉ của Liên hợp quốc dành cho sinh viên tốt nghiệp chương trình đào tạo mới 90 phút về rác thải điện tử trực tuyến
Trong khi đó, UNITAR, Viện Đào tạo và Nghiên cứu của Liên hợp quốc (UNITAR- UN Institute for Training and Research), hôm nay cũng đã khởi động khóa đào tạo trực tuyến về xử lý rác thải điện tử theo nhịp độ đầu tiên dành cho tất cả mọi người. Chứng chỉ UNITAR dành cho sinh viên tốt nghiệp khóa học khoảng 1,5 giờ (bài giảng, video, hình ảnh minh họa, bài kiểm tra và bài kiểm tra cuối khóa).
Khóa học sẽ có vào ngày 14 tháng 10 năm 2022 tại https://www.uncclearn.org
Ông Nikhil Seth, Giám đốc Điều hành của UNITAR và là một nhân vật quan trọng trong việc xây dựng các Mục tiêu Phát triển Bền vững (Sustainable Development Goals), cho biết: “UNITAR tự hào về khóa học mới về quản lý rác thải điện tử này, như một ví dụ nổi bật về cách sử dụng các kết quả khoa học một cách thiết thực cho đào tạo quốc tế và nâng cao năng lực trong một lĩnh vực có tầm quan trọng về môi trường”.
Tiến sĩ Ruediger Kuehr, Người sáng lập Chương trình SCYCLE và Trưởng Văn phòng UNITAR tại Bonn nói thêm: “Ngày Quốc tế về Rác thải điện tử nhắc nhở chúng ta hàng năm về những vấn đề mà chúng ta phải đối mặt trừ khi chúng ta thực hiện các biện pháp thích hợp, nếu không, rác thải điện tử toàn cầu có thể tăng gấp đôi 100 triệu tấn trở lên trong 30 năm tới. Tiêu thụ đồ điện tử ở nhiều quốc gia tiếp tục tăng, với ngày càng nhiều thiết bị và sản phẩm hoặc được nhúng vào như đồ nội thất, quần áo và đồ chơi, tất cả cuối cùng đều trở thành rác thải điện tử”.
“Chúng ta cần hiểu sự tăng trưởng này và chống lại nó với tất cả những người có liên quan: chính quyền quốc gia, cơ quan thực thi, Tổ chức trách nhiệm của nhà sản xuất, nhà sản xuất thiết bị gốc, nhà tái chế, nhà nghiên cứu và chính người tiêu dùng”.
Để xem các tin bài khác về “Rác thải điện tử”, hãy nhấn vào đây.
Nguồn: WEEE Forum
